Kijk verder dan je neus lang is

Om maar met een cliché te beginnen: er is ontzettend veel nieuws overal. Bij elk vak binnen mijn journalistieke master komt wel naar voren dat de 24-uurs-cycle van het nieuws grote impact heeft op de berichtgeving, informatie en de betrouwbaarheid hiervan. Hoe kan de brave burger die geïnformeerd wil blijven over de kwesties die er spelen nou de kaf van het koren scheiden? Is er niet veel te veel nieuws? Ja en nee. Want deze grote hoeveelheid aan stemmen over wat er nou precies aan de hand is, zou ook moeten zorgen voor meer nuance en uitgebreidere verhalen.

Helaas valt dit in de praktijk vaak nogal tegen. Met de constante toegang tot het internet zou – zo werd er ooit gedacht – er een doorbraak plaatsvinden op het gebied van transparant democratie en media. Het internet (en dan met name Web 2.0) zou voor verandering in de wereld zorgen. Door grassroot en bottom-up initiatieven zouden de media nooit meer hetzelfde zijn. De waarheid zou meer naar boven komen en misstanden met de mantel der liefde bedekken zou onmogelijk worden.
Is dat even een partij misgegaan.

Er is nu vooral sprake van een situatie waardoor we door het bos de bomen niet meer zien. Het is niet voor niets dat men de berichtgeving over vluchtelingen moe is en dat men in de krant snel door bladert als er een achtergrondverhaal over Syrië staat. Overal wordt immers over hetzelfde bericht. Dat is niet vreemd: er zijn nu eenmaal bepaalde onderwerpen die nieuwswaardig zijn op het moment en waarover bericht moet worden. Maar ergens zou je natuurlijk hopen dat als ál die verschillende nieuwsmedia zich over één onderwerp buigen, er een genuanceerde, uitgewerkte samenwerking zou ontstaan waardoor alle kanten bellicht werden.

Dit is niet het geval en dat is jammer. Wat ik de laatste tijd vooral zie is dat wanneer over een onderwerp de meningen sterk verdeeld zijn, de berichtgeving des te eenzijdiger wordt. Maar wat nog erger is, is dat ik merk dat ik (en ik zie het ook bij medestudenten) de dingen ga lezen die mij het beste uitkomen. Ik ben redelijk links en lees dan ook graag dingen die in mijn straatje passen. Dit ‘selective scanning’ is fout en onwenselijk. Voor mij als journalistiek student zeker, maar net zo goed een probleem voor anderen die zich als welingelezen beschouwen. Het consumeren van nieuws lijkt steeds meer te vervallen in het zoeken naar wat strookt met jouw overtuiging. Dingen die wij liever willen geloven, krijgen vaker het voordeel van de twijfel.

Dit was bijvoorbeeld zo toen Jan Roos aangevallen zou zijn. Het is opmerkelijk dat men op zoek ging naar het tegenverhaal. Zou er een reden zijn geweest wáárom Roos werd aangevallen? Waren het wel allochtonen jongeren?  Links Nederland geloofde er niets van. Afgezien van of dit waar is of niet, laat dit zien dat we nieuws maar al te graag consumeren als het binnen ons idee van de wereld past. Rechts Nederland stond immers al te springen om de linkse gütmenschen van repliek te dienen.

Het is erg gemakkelijk om alleen berichten te lezen die stroken met jouw wereldbeeld. Het is ook uitermate handig dat op het internet er altijd stukken zijn die jouw visie volledig kunnen ondersteunen. Maar dit kan nooit de waarheid zijn. Het is dan ook belangrijk om juist die berichten te lezen die lijnrecht ingaan tegen je eigen gevoel. Hoewel ik ook qua vluchtelingbeleid nogal links ben, moet ik ook de stukken lezen die gaan over geweld en verkrachtingen in de centra. Ik moet de berichten lezen dat inwoners daadwerkelijk overlast ondervinden. Ik moet inzien dat de inwoners van Oranje eigenlijk best een punt hadden, maar dat wellicht iets beter hadden kunnen uiten.

Ik moet verder kijken dan mijn neus lang is en ook het nieuws tot mij nemen dat ik niet zo leuk vind. Het nieuws dat pijn doet, niet alleen omdat het vreselijk nieuws is, maar omdat het niet strookt met mijn wereldbeeld. Pas dan kan je zeggen dat je open staat voor informatie en goed ingelezen bent.

Een gedachte over “Kijk verder dan je neus lang is

  1. Daan Kusen 9 november 2015 / 21:10

    Al dat nieuws dat je elke dag tot je moet nemen is één van de redenen waarom ik gestopt ben met Journalistiek na mijn Propedeuse. Ik werd er enorm moe van. Komt nog bij dat het er letterlijk ingestampt kreeg dat je “24 uur per dag” journalist bent. Vind het Journalistieke vak nog steeds enorm interessant, maar de constante stroom aan nieuws waar je iets mee moet is niets voor mij.

Deel je mening!