Dit artikel is geschreven voor de minor Journalistiek en Nieuwe Media, en zal ook worden gepubliceerd op http://www.tidm.nl
Sinds de zomer van 2015 is het bijzonder stil rondom de Nigeriaanse terreurgroepering Boko Haram. Is het gevaar inmiddels geweken, of is de aandacht slechts verlegd?
Van begin 2014 tot begin 2015, ruim een jaar lang, werd het nieuws over Afrika veelal gedomineerd door één onderwerp: Boko Haram. Deze radicaalislamitische terreurgroep ontstond in het noorden van Nigeria. De naam betekent vrij vertaald “Westers onderwijs is verboden”, en het doel van de groepering is dan ook om de in hun ogen zondige Westerse invloed in Nigeria tegen te gaan.
De groep ontstond al in 2002, voerde sinds 2009 grootschalige gewelddadige acties uit, maar kwam pas in april 2014 wereldwijd in het nieuws. Nadat zij bij een aanval op een meisjesschool in het plaatsje Chibok meer dan 200 schoolmeisjes ontvoerden, zorgde dit voor wereldwijde ophef. Mede door de aandacht die de First Lady van de VS, Michelle Obama, aan de kwestie besteedde – zij startte de actie #bringbackourgirls – en de daaropvolgende media-aandacht, kwam de Nigeriaanse regering onder internationale druk te staan om de groepering een halt toe te roepen.
Dit bleek nog niet gemakkelijk. Het Nigeriaanse leger was al geruime tijd actief in het gebied, maar leed smadelijke verliezen tegen de groep. Boko Haram bleek zelfs in staat ook in buurlanden actief te worden, wat bleek uit aanvallen in Tsjaad, Kameroen en Niger. Op hun hoogtepunt, in januari 2015, bezette Boko Haram grote delen van de provincies Borno en Adamawa, evenals enkele plaatsen in Kameroen en Niger.
Het was dit moment dat de regeringen van Nigeria en omliggende landen ingrepen. Een grootschalig offensief door de legers van Nigeria, Kameroen, Tsjaad en Niger werd in gang gezet, en twee maanden later waren de meeste bezette gebieden weer bevrijd. Boko Haram werd teruggedrongen naar de jungle, waar zij sindsdien een guerrillastrijd voeren. Ook kondigden zij aan zich te voegen bij ISIS, de radicaalislamitische groep die op dit moment in Syrië en Irak strijdt.
De aanvankelijke nederlagen leidden tot enorme imagoschade van de zittende Nigeriaanse president, de christen Goodluck Jonathan, die bij de verkiezingen prompt verloor van zijn uitdager, de voormalig legerleider Muhammadu Buhari. Onder zijn bewind werd de strijd doorgezet, en waren er meer successen te vieren. Nadat het Nigeriaanse leger in september de overwinning verklaarde op de groepering, zijn er echter nog wel enkele aanslagen geweest. Deze waren echter kleinschaliger dan voorheen, waardoor het lijkt alsof het grootste gevaar van Boko Haram definitief is afgewend.
In eerste instantie werd de groepering door internationale media weliswaar als gevaar gezien, maar vooral voor de lokale gemeenschap in het noorden van Nigeria. Pas na de ontvoering van schoolmeisjes in Chibok, en de actie van Michelle Obama, kwam er uitgebreide internationale aandacht. Het resultaat was voornamelijk enorme imagoschade voor de Nigeriaanse president, die mede daardoor de verkiezingen verloor. Nu het nieuwe bewind de groepering grotendeels in de kiem heeft gesmoord, houdt de internationale media zich vooral bezig met die andere gevaarlijke radicaalislamitische groepering, ISIS.
En de ontvoerde schoolmeisjes? Die zijn, ondanks de grote nederlagen van Boko Haram, nog altijd niet teruggevonden, en de kans dat dat ooit zal gebeuren wordt dagelijks kleiner.
De Columnisten 